روزنامه رسالت
روزنامه رسالت در مطلبی با عنوان «مدیریت تعطیل کرونا» این گونه آودره است:
ویروس کرونای دلتا که حدود دو هفته است حضورش را در تهران علنی کرده و با تمام قوا وارد میدان شده، حریف می‌طلبد و مسئولانی که در خط مقدم مبارزه با کرونا ایستاده‌اند، خواستند حریف این‌گونه جهش‌یافته چموش شوند که تهران و البرز را تعطیل کردند، اما وقتی سخنان ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت را با اظهارات علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران کنارهم قرار می‌دهیم، متوجه می‌شویم که این تعطیلی اثربخش نبوده و حتی به تعبیر حریرچی، حداقل فایده را نداشته، اگر نگوییم اثر مضر داشته است! همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود، در این تعطیلات هم شاهد کمترین میزان رعایت پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی بودیم و علیرضا زالی نقدش به لاک داون تهران این است که صحیح و کامل اجرایی نشده و لاک داون شهر یا نباید صورت گیرد و یا این‌که در صورت تصمیم به تعطیلی باید تمام ملاحظات برای اجرای کامل آن انجام شود.
ویروس کرونای دلتا که حدود دو هفته است حضورش را در تهران علنی کرده و با تمام قوا وارد میدان شده، حریف می‌طلبد و مسئولانی که در خط مقدم مبارزه با کرونا ایستاده‌اند، خواستند حریف این‌گونه جهش‌یافته چموش شوند که تهران و البرز را تعطیل کردند، اما وقتی سخنان ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت را با اظهارات علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران کنارهم قرار می‌دهیم، متوجه می‌شویم که این تعطیلی اثربخش نبوده و حتی به تعبیر حریرچی، حداقل فایده را نداشته، اگر نگوییم اثر مضر داشته است! همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود، در این تعطیلات هم شاهد کمترین میزان رعایت پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی بودیم و علیرضا زالی نقدش به لاک داون تهران این است که صحیح و کامل اجرایی نشده و لاک داون شهر یا نباید صورت گیرد و یا این‌که در صورت تصمیم به تعطیلی باید تمام ملاحظات برای اجرای کامل آن انجام شود.
حال‌آنکه تعطیلی تهران در شرایطی سپری‌شده که بسیاری از پاساژها، مراکز خرید و رستوران‌ها فعال بودند و حریرچی می‌گوید اگر در سطح شهر تهران تردد داشته باشید، ظهر و شب رستوران‌های معروف را می‌بینید که مملو از مشتری هستند. دیروز وزیر بهداشت نیز بسیار ابراز تأسف کرد از این بابت که تمام رستوران‌ها در شهر‌هایی که به‌ظاهر تعطیل‌شده و قرمز است، باز هستند.
تعطیلات بی‌ثمر
چکیده سخنان مقامات وزارت بهداشت نمایانگر آن است که این تعطیلی هیچ فایده‌ای نداشته، جز آنکه بسیاری دلی از عزا درآورده‌اند و در رستوران‌ها و پاساژها چرخیده‌اند و یا خوش و خرم راهی سفر شده‌اند. این سفر‌ها از سوی زالی مورد تأکید قرارگرفته و شاید تعبیر درست در علت نافرمانی مردم در رعایت شیوه‌نامه‌ها و محدودیت‌ها همانی است که خود او مطرح کرده، این‌که این بیماری را به یک مسئله اجتماعی تبدیل نکرده‌ایم و به همین خاطر است که از ابتدای شیوع کرونا توفیقی نداشته‌ایم؛ بنابراین نباید چندان غیرمنتظره باشد که بسیاری از مسافران با پرداخت وجه جریمه، کرونا و محدودیت‌ها را زیرنظر دوربین‌های نظارتی و مأمورین پلیس دور بزنند و خود را به شمال کشور برسانند و یا با اجاره خودرو‌های پلاک بومی، بدون دردسر در شهر‌ها تردد کنند که همین سفر‌های بی‌رویه و دور زدن محدودیت‌هاست که‌موج و پیک بیماری را تشدید می‌کند. موضوعی که واکنش صریح وزیر بهداشت را در پی داشته و او با تشکر از عزیزان ناجا گفته جاده‌ها باز هستند و همین باز بودن جاده‌ها و نبود نظارت‌ها موجب شده تا حدود ۲۰۰۰ تخت و در استان گلستان بیش از ۱۰۰۰ تخت برای بیماران کووید۱۹ اشغال شود.
شواهد و گزارش‌های رسمی حکایت از آن دارد که مازندران با بدترین موج همه‌گیری ویروس کرونا روبه‌رو است و آمار حدود پنج‌هزارنفری مراجعه مبتلایان سرپایی و رسیدن تعداد بستری‌های کوویدی به دو هزار نفر، مهر تأییدی بر وخامت بیماری در این استان است.
طبق تازه‌ترین اظهارنظر مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مازندران تقریبا تمام بخش‌های بیمارستانی استان درگیر بیماران کوویدی هستند و در برخی از بخش‌ها حتی جایی برای بیماران معمولی نیز وجود ندارد. شمار بیماران بستری در برخی شهرستان‌ها همچون آمل از مرز ۴۰۰ نفر نیز عبور کرده و حتی بیمارستان‌های خصوصی و درمانگاه‌های شخصی نیز درگیر با بیماران کوویدی هستند. در شهر‌های ساحلی همچون نوشهر و محمودآباد نیز ظرفیت بیمارستان‌ها تکمیل‌شده است، اما وضعیت پایتخت به‌مراتب نگران‌کننده‌تر است و نادر توکلی، معاون درمان ستاد مقابله با کرونای استان تهران، اوضاع بیماری در این استان را خراب توصیف می‌کند و هول‌انگیزتر از این توصیف، زمان ادامه این شرایط است که توکلی آن را قابل پیش‌بینی نمی‌داند و می‌گوید حداقل تا دو هفته دیگر همین روند را خواهیم داشت.
روایت آماری از وضعیت بد تهران
توکلی در گفتگو با ایسنا برای تشریح بهتر وضعیت بحرانی تهران، آماری ارائه کرده که به‌روشنی حال بد این کلان‌شهر را به تصویر می‌کشد: «در حال حاضر وضعیت بستری‌ها در تهران بسیار بالاست و حدود ۸۷۰۰ بستری داریم و روزانه حدود ۲۰۰۰ بستری جدید داریم و همچنین حدود ۲۰ هزار مورد مراجعه به بیمارستان‌ها وجود دارد.»
او با اشاره به برخی تصاویر مبنی بر بستری بیماران در حیاط بیمارستان‌ها، وضعیت را تا این حد بغرنج نمی‌داند، ولی احتمال داده که بیمارستان‌ها در یک ساعاتی بسیار شلوغ باشند و برخی مواقع تعداد بیماران در اورژانس بسیار بالا برود و به‌طور موقتی بیماران به این صورت بستری‌شده و بعد جابه‌جا شوند. ممکن است یک بیمار ۱۰ تا ۲۰ دقیقه این‌طور منتظر بماند تا منتقل شود. البته در کل از آنجایی‌که تعداد ورودی به بیمارستان‌ها بالاست، باید وضعیت مدیریت شود.
به گفته او، هدف از تعطیلات اخیر این بود که کادر درمان بتوانند آرامشی پیدا کنند و مدیریت شود که البته این آرامش هم نیست و همه بیمارستان‌ها درگیرند. این درگیری بیمارستان‌ها را می‌توان وقتی بهتر درک کرد که حسین کرمانپور به‌عنوان پزشک اورژانس بر سه کلیدواژه «پر»، «نگران‌کننده» و «خسته‌کننده» تأکید کند و بگوید روزانه ده‌ها تماس داریم که افراد دنبال تخت برای بستری بیمار مبتلابه کرونا هستند. مشاهدات او نشان می‌دهد، حتی گاهی کف اورژانس هم پتو پهن می‌کنند که بیمار نرود. در تهران صف طویلی است و در شهرستان‌ها هم به نظر نمی‌رسد که بهتر ازاینجا باشد. شدیدا تخت کم است و بیشتر هم جوانان گرفتار می‌شوند. بدتر از همه این‌که گاهی یک فامیل باهم می‌آیند. در عروسی ۵۰ تا ۶۰ نفر باهم بوده‌اند و همه باهم مبتلا شده‌اند.
با گسترش ویروس دلتا، بیمارستان‌های اطفال پر شده است
این بیماری حتی به کودکان هم رحم نمی‌کند و گسترش نوع دلتای ویروس کرونا، آمار مبتلایان را به بالاترین حد رسانده و رئیس بخش عفونی بیمارستان کودکان مفید در تهران اعلام کرده که میزان ابتلای کودکان به کرونا بیشتر شده و بخش‌های اطفال پرشده است.
عبدالله کریمی با اشاره به وضعیت ابتلای کودکان به گونه هندی کرونا یا همان ویروس دلتا که این روز‌ها در کشور شیوع پیداکرده است، گفته: «کودکان بیشتر ممکن است به ویروس کرونای دلتا مبتلا شوند و به‌تبع آن در زنجیره انتقال هم قرارگرفته و به‌راحتی می‌توانند بیماری را به دیگران نیز منتقل کنند.» حالا باید این فرضیه را کنار گذاشت که می‌گویند کرونا نمی‌تواند در کودکان منجر به بیماری شدید و حتی مرگ‌ومیر شود. به گفته رئیس بخش عفونی بیمارستان کودکان مفید تهران «در یک‌سال و نیم گذشته از زمان آغاز پاندمی کرونا ۷۷ مرگ در کودکان ناشی از کرونا در بیمارستان مفید داشتیم که البته ۹۲ درصد آن‌ها یک بیماری زمینه‌ای داشتند، اما هشت درصدشان بیماری زمینه‌ای نداشته‌اند.»
تعداد اطفال بستری در بیمارستان آن‌قدر زیاد است که بخش‌های اطفال پرشده و کمبود بخش نیز مشهود است. کریمی می‌گوید: سال قبل چنین موضوعی درباره بیمارستان‌های کودکان مطرح نبود و این به خاطر سرعت سرایت کرونای دلتاست که نسبت به ویروس اصلی و همچنین ویروس آلفا (واریانت انگلیسی کرونا) چند ویژگی دارد؛ یکی از ویژگی‌هایش این است که قدرت سرایتش ۶۰ درصد نسبت به ویروس آلفا بالاتر است. در واریانت انگلیسی کرونا یا ویروس آلفا، یک نفر می‌توانست بین دو تا چهار نفر را مبتلا کند، اما در ویروس دلتا یک نفر مبتلا می‌تواند هشت نفر دیگر را هم مبتلا کند.
او تأکید کرده: «ما از مسئولان می‌خواهیم که هر چه زودتر واکسن آورده و واکسیناسیون را سرعت بخشند. مسئولان کشوری از وزارت بهداشت، دولت، مجلس و … باید برای مردم ارزش قائل شده و واکسیناسیون را سرعت بخشند. در غیر این صورت این پاندمی تا مدت‌ها ادامه خواهد داشت.»
این مسئله از سوی مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی نیز مطرح‌شده است. او با تأکید بر ضرورت افزایش روند واکسیناسیون در کشور، گفته: «هنوز در واکسیناسیون کرونا خیلی عقب هستیم» و افزوده: «باید بدانیم که جهش دلتا خیلی بد است؛ درمورد ویروس دلتا انواع واکسن‌ها بر آن اثر کامل ندارد و آمار نشان می‌دهد واکسن‌های ام آر ان‌ای حدود ۶۰ درصد در مقابل این ویروس اثر دارد.» سوای کاهش تأثیر واکسن‌ها بر گونه جهش‌یافته دلتا، محرز به این موضوع هم اشاره می‌کند که این‌گونه به‌سرعت برق سرایت می‌کند و هر تجمعی اشتباه است.
هشدار وزیر بهداشت: ویروس هندی هیچ شباهتی به ویروس ووهان ندارد
بیماری به‌شدت در حال گسترش است و به‌ازای هر تختی که خالی می‌شود چندین و چند بیمار ناخوش‌احوال در
اورژانس بیمارستان‌ها منتظر بستری‌اند، حال‌آنکه پیک پنجم کرونا هنوز به قله نرسیده، اما سهمگین‌تر از چهار پیک قبلی بروز کرده است.
وزیر بهداشت هم مثل همیشه در حال دادن هشدار‌های پیاپی است، اما هشدار‌هایی که این بار داده، بسیار ترسناک‌تر است. او می‌گوید این ویروس جهش‌یافته کاملا با اجدادش متفاوت است و جهش‌های پیاپی خواهد داشت و برآورد کرده است که جهش‌های این ویروس به‌قدری شدید باشد که هیچ شباهتی به ویروس ووهان نداشته باشد.
سعید نمکی درحالی بر مسئله رعایت پروتکل‌ها و نرفتن به مسافرت و مهمانی تأکید می‌کند که اتفاقا تعطیلات ۶ روزه به افزایش سفر‌ها و مهمانی‌ها و عدم رعایت موازین بهداشتی منجر شده و این موارد گلایه‌مندی او را نیز در پی داشته است و مثل همه‌وقت‌های دیگر طبق گفته خودش، ابزاری جز تمنا در اختیار ندارد و بازهم از همین ابزار استفاده کرده تا شاید مردم پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرده و کمی به تاب‌آوری قشر مظلوم کادر درمان که در این ۱۸ ماه سخت، دقیقه‌ای آرامش نداشتند بیندیشند؛ بنابراین در اظهارات روز گذشته مقامات وزارت بهداشت و رؤسای بیمارستان‌ها، هراس و توصیه مشهود است و گمانه‌زنی‌های آماری بر میزان هراس‌ها افزوده است. دیروز علیرضا زالی، فرمانده مقابله با کرونای استان تهران تأکید کرد، هنوز به نوک قله خیز پنجم کرونا نرسیده‌ایم، اما پیش‌بینی می‌شود تعداد بیماران بستری در بیمارستان‌ها در روز‌های آتی به ۹هزار نفر نیز برسد. طبق آماری که او ارائه کرده، سویه دلتا، ۵۰ درصد میزان بستری‌های بیمارستانی را افزایش و اثربخشی دارو‌های درمانی و همچنین واکسن را کاهش می‌دهد. واکسنی که به‌تن‌هایی مانع از انتشار بیماری نمی‌شود و حتما باید پروتکل‌ها رعایت شود.
تعطیلی باید حداقل بین ۱۰ تا ۱۴ روز باشد
زالی شمار بیمارستان‌هایی که در تهران به ارائه خدمات درمانی به بیماران کرونایی مشغول‌اند را ۱۱۸ بیمارستان و تعداد مراکز بهداشتی را ۵۵۱ مرکز اعلام کرده و این شرایط آن‌قدر بحرانی است که برخی بر تداوم تعطیلی تأکید می‌کنند، اما انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران، امکان تمدید تعطیلی‌ها را باتوجه به این‌که ممکن است در آینده موجب خسارات در مسائل زیربنایی شود، بعید دانسته است و به شهروندان توصیه کرده، فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کرده و از ماسک استفاده کنند و البته پوشش گسترده واکسیناسیون را هم از دیگر راه‌های برون‌رفت از وضعیت فعلی عنوان کرده است. بااین‌حال سخنان علیرضا زالی نشان می‌دهد که او این میزان تعطیلی را ناکافی دانسته و بر استمرار آن تأکید دارد و می‌گوید: تعطیلی شهر به‌عنوان یک استراتژی باید حداقل بین ۱۰ تا ۱۴ روز باشد، در غیر این صورت تعطیلی در کنترل اپیدمی مؤثر نخواهد بود.
علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز صراحتا می‌گوید نباید انتظار داشته باشیم با ۶ روز تعطیلی معجزه‌ای رخ دهد.
صاحب‌نظرانی همچون مسعود یونسیان نیز بر گفته‌های زالی و رئیسی صحه می‌گذارند. طی روز‌های گذشته «یونسیان» که اپیدمیولوژیست است در گفتگو با ما عنوان کرده بود: «اگر تعطیلی چند روز تا یک هفته باشد، کارآیی لازم را نخواهد داشت، مگر آنکه به معنای واقعی از درب منازل اجرایی شده و با تأمین مایحتاج اساسی زمینه‌ای فراهم شود که مردم از منازل خارج نشوند؛ بنابراین تعطیلی یک‌سوی ماجراست و سوی دیگر، نظارت بر حُسن اجرا و مقابله با خاطیان است. نکته بعدی آن است که نتیجه این تعطیلی‌ها هفته‌ها بعد مشخص می‌شود، بنابراین نباید طی چندروزه آینده منتظر نتایج مثبت باشیم، چراکه این انتظار بسیار نابجاست و اگرچند روز پیش تجمعی در نقطه‌ای از شهر برگزارشده باشد، بی‌تردید در آن جمع تعداد بسیاری از افراد بدون علامت، عفونت را به یکدیگر انتقال داده‌اند و طی روز‌های بعد این موارد بروز خواهد کرد؛ چه شهر تعطیل باشد و افراد در منازل باشند و چه آن‌ها در محل کار حاضر باشند. ازاین‌رو نکته‌ای که کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد این است که کرونا مثل آتش نیست تا اگر پیچ گاز را ببندیم شعله فروکش کند، این بیماری حکایت جریان آب در یک رودخانه است و اگر جلوی سرمنشأ را بگیریم، چند روز طول می‌کشد تا در انتهای آن رودخانه، جریان آب متوقف شود. ضمن آنکه تعطیلی ما حتما باید براساس شواهد و قرائن باشد و بازگشایی‌ها نیز مرحله‌به‌مرحله انجام شود. ما از ابتدا به این مسئله توجه نکرده‌ایم، حال‌آنکه مستندات بسیاری را ترجمه و بارگذاری کرده‌ایم مبنی بر این‌که چگونه می‌توانیم بازگشایی را مبتنی بر شواهد و مرحله‌به‌مرحله داشته باشیم، ولی متأسفانه این موضوع محقق نشده است.»
