سردار رضا طلایی نیک*
انتخابات دوره سیزدهم ریاست جمهوری در ۲۸ خرداد سال جاری، مهم‌ترین مساله کشور است. شرایط ایران در داخل و خارج ایجاب می‌کند، انتخابات با مشارکتی فعال برگزار گردد. انتخابات همواره قوام بخش عزت ملی و تقویت مواضع کشور در صحنه بین المللی طی چهار دهه اخیر بوده است
با توجه به اینکه امنیت نیز همانند انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران، مردم پایه است، به همین دلیل انتخابات در ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران جایگاه و اثربخشی ویژه‌ای در تامین امنیت، اعتبار، اقتدار و منافع ملی دارد.
بیش از ۳۵ انتخابات برگزار شده، نماد و نهاد تحقق مردم سالاری دینی در نظام سیاسی ایران است.
مردم سالاری دینی مهم‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی با راهبری حضرت امام خمینی (ره)، و صیانت آن تحت گفتمان رهبر معظم انقلاب بوده و این الگو با دو پایه تفکیک ناپذیر اسلامیت و جمهوریت، سامان بخش نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.
اسلامیت بر سه عرصه حاکمیت قوانین اسلامی، محوریت ولایت و هنجار‌های زندگی دینی مردم استوار است.
حاکمیت قانون بر مبنای اسلام از ویژگی‌های بنیادی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. آنچه که در نظام اسلامی اصل است، حاکمیت قانون الهی است. سنگ بنای قوانین جمهوری اسلامی، قانون اساسی با مبنای اسلامیت است و اصول اول و دوم قانون اساسی گویای این هویت الهی و اسلامی است.
هر چه قوانین ما غنی‌تر و برخاسته از تعالیم اسلامی باشد تضمین کننده حاکمیت دینی خواهد بود.
عرصه دوم اسلامیت، ناظر بر محوریت ولایت و تبعیت عملی از ولایت الهی است. حاکمیت الهی نیاز به هادی و مدیریت کلان دارد که این امر از طریق ولایت مطلقه فقیه عینیت و جاری می‌شود.
عرصه سوم اسلامیت، اعتقاد و التزام عمومی مردم به اسلام است. اگر قانون اساسی و ولایت محور اداره نظام باشد بایستی ضلع سوم که مردم است با جامعه اسلامی و ملتزم به دین الهی باشد. تعبیر رهبری معظم انقلاب اسلامی (حفظه الله) در خصوص دولت اسلامی و جامعه اسلامی ناظر بر این امر است و در واقع التزام به تعالیم اسلام، تضمین کننده سعادت انسان در زندگی دنیا و آخرت است.
پایه‌های جمهوریت نظام مشارکت آحاد ملت به تناسب نقش و تعامل شهروندان در حاکمیت معنا و مفهوم می‌یابد و مهم‌ترین سازوکار جمهوریت، انتخابات است که رکن جمهوریت نظام با انتخابات تجلی می‌یابد.
عرصه دوم جمهوریت نظام این است که اداره جامعه باید با مشارکت و نقش آفرینی مردم در حوزه‌های گوناگون و حتی اقتصاد و فرهنگ باشد. مردم باید فعال در عرصه اقتصاد و فرهنگ و همچنین سیاست باشند. اگر انتخابات هر چند سال برگزار می‌گردد، اما مردم روزانه باید در عرصه‌های زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نقش داشته باشند.
سومین عرصه در تحقق جمهوریت نظام، دفاع همگانی از نظام و کشور با اتکا بر نیروی جهادی مردم است. تجربه هشت ساله دفاع مقدس گویای این نیروی پیروز بخش است که در این دوره مردم دوشادوش نیرو‌های مسلح از امنیت و موجودیت کشور و نظام اسلامی دفاع کردند.
از مهم‌ترین دستاورد‌های انتخابات، گردش طبیعی قدرت سیاسی است. به تجربه دیده شده که رسوب یا انسداد سیاسی باعث ناکارآمدی فرایند‌ها و نیزفاصله ملت و دولت می‌شود. به همین دلیل در قانون اساسی جمهوری اسلامی تاکید جدی به حضور و رای مستقیم مردم در تعیین سرنوشت سیاسی شده است.
انتخابات موجب ارزیابی وپاسخگو شدن مسئولین و زمینه ورود استعداد‌های جدید به قدرت می‌گردد. زیر ساخت نیل به شایسته گزینی و شایسته سالاری از مجرای انتخابات است. البته در این خصوص شرط اصلی شناخت عمیق و دقیق مردم برای انتخاب فرد اصلح می‌باشد.
از مسائل کلیدی انتخابات امسال، این است که باید کارآمدی دولت با انتخاب رئیس جمهور اصلح و شایسته در شرایط کنونی ارتقا یابد و یکی از پیش شرط‌های این هدف کیفی انتخابات، گردش قدرت با ترکیب بین نسلی است. میدان دادن به جوانان می‌تواند حامل فرصت‌های بزرگی برای کشور شود. البته با توجه به تجربیات ارزشمند نسل‌های اول و دوم انقلاب، ترکیب ساختاری مدیریت نسل جوان در کنار نسل با تجربه‌ها حرکت به سمت تعالی و فرصت‌های پیشرفت است.
دومین مساله مهم در شرایط جاری سلامت دولت و مدیریت اجرایی است. فساد یکی از بزرگترین مسائل کشور است و زیبنده انقلاب و نظام جمهوری اسلامی نیست. یکی از علل بی اعتمادی‌های امروز جامعه بروز پدیده فساد و برخی ناکارآمدی‌ها در دولت است و باید موضوع ریشه کنی فساد توسط خود دولت آغاز و پیشگیری ساختار و سیستمی از بروز فساد در سطوح مدیریت اجرایی تحقق یابد.
موضوع مهم دیگر مشارکت حداکثری درانتخابات است. از پایه‌های مقبولیت و پشتوانه نظام سیاسی، میزان رضایتمندی مردم است که در حال حاضر کشور با چالش نارضایتی از برخی عملکرد‌ها و بویژه در زمینه معیشت و اقتصاد مواجه است و بر زمینه مشارکت حداکثری تاثیر دارد. از سوی دیگر مشارکت حداکثری، موجب افزایش قدرت سیاسی برای پیشرفت و تحکیم امنیت ملی از یکسو و انفعال مخالفان نظام جمهوری اسلامی از سوی دیگر می‌شود و زمینه آسیب پذیری کشور و تهدید سازی دشمنان را کاهش می‌دهد. بر این اساس، از تکالیف همگانی و سرنوشت ساز، حضور با انگیزه، آگاهانه و توام با دعوت عمومی برای انتخابات است که اثربخشی راهبردی مقطعی و نیز دوره‌ای خواهد داشت.
