منظور از گردشگری روستایی چیست؟

گردشگری روستایی

گاهی گردشگری روستایی به معنی نقل مکان مسافران از محل زندگی خود به مناطق روستایی به مدت ۲۴ ساعت تا حداکثر شش ماه با هدف صرف اوقات فراغت و کسب تجربه‌های جدید است. فواید بوم گردی بسیار زیاد است، این نوع سفر نیز از اصول بوم گردی پیروی می‌کند و به کلیه فعالیت‌های گردشگری در یک منطقه روستایی اشاره دارد.

هر چند تعریف دقیقی برای این نوع از گردشگری وجود ندارد. با این حال مفهوم اصلی آن مرتبط به زمانی است که مسافران بخش زیادی از فعالیت‌های خود را در یک محیط روستایی، در اطراف مزرعه و یا هر کار دیگری که مربوط به این نوع زندگی است، صرف می‌کنند. برخی از روستا‌هایی که شامل فعالیت‌های کشاورزی، جنگلداری، پرورش آبزیان و شیلات و یا فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی دیگر هستند، می‌توانند میزبان خوبی برای گردشگری روستایی باشند.

همانطور که به آن اشاره کردیم، در این نوع سفر نیز رعایت اصول بوم گردی و توجه به آن اهمیت دارد. زمانی این گردشگری انجام می‌شود که ویژگی‌های زیر را دارا باشد.

ویژگی‌های گردشگری روستایی

سفر به روستا و مناطق روستایی

وجود ویژگی‌های طبیعی مثل فضای آزاد، تماس با طبیعت، وجود میراث فرهنگی، جوامع سنتی و آداب و رسوم خاص
مطابقت مقصد مورد نظر با مقیاس روستایی

 

توسعه زیرساخت‌ها در راستای حفظ شخصیت روستا و به منظور کمک کردن به آن باشد و این توسعه در نهایت منجر به پایداری در استفاده از منابع شود.

 

هر نوع گردشگری که زندگی، هنر، فرهنگ و میراث روستایی را در این مناطق به نمایش بگذارد و از این طریق به نفع جامعه محلی از نظر اقتصادی و اجتماعی باشد، در این گروه قرار می‌گیرد. به همین دلیل است که گردشگری روستایی شکل دیگری از سفر بوم گردی است. به این دلیل که می‌تواند به تعامل بین گردشگران و افراد محلی به منظور کسب تجربه غنی‌تر کمک کند.

ممکن است اصطلاحات گوناگونی برای توصیف فعالیت‌های گردشگری در مناطق روستایی به کار می‌رود: گردشگری مزرعه، گردشگری نرم، سفر بوم گردی و چند مورد دیگر که ممکن است در هر کشور به نام مختلفی خوانده شود، با این حال اصول آن یکسان است.

در برخی از مواقع هدف از این نوع سفر، ارتباط با محیط کشاورزی، شناخت محصولات کشاورزی و مواردی از این دست است. اقامت در نزدیک مزرعه در استراحتگاه‌های بوم گردی، آموزش، بازدید، فعالیت‌های تفریحی و خرید محصولات ارگانیک کشاورزی و یا صنایع دستی از مردم محلی از دیگر کار‌هایی است که گردشگران در این نوع سفر انجام می‌دهند.

حتی ممکن است روستای مورد نظر در مجاورت یک بیابان و یا جنگل واقع شده باشد. به همین دلیل است که گردشگران با بررسی بیابان و تماشای زیبایی‌های منطقه، به این نوع سفر می‌پردازند. این گردش که طبق اصول بوم گردی است، می‌تواند به عنوان یک مفهوم جداگانه از گردشگری روستایی نیز تلقی شود. در بیابان گردی و جنگل گردی، گردشگران به زیستگاه‌های طبیعی گیاهان و حیوانات می‌روند و البته که برای بر هم نزدن آرامش آن‌ها، موظف هستند تا نکات و قوانین مربوط به این بخش را رعایت کنند.

در این مورد تعامل مستقیمی با حیوانات و گیاهان وجود ندارد. به عبارت بهتر گردشگران تنها می‌توانند از دور آن‌ها را تماشا کنند. حتی برای عکسبرداری نیز قوانین خاصی تعریف شده است. ممکن است ضمن رعایت قوانین بوم گردی، در بخشی از جنگل گردی و یا بازدید از مکان‌های خاص ملزم به پیاده روی بدون کفش باشید.

یکی دیگر از تعاریف مربوط به این نوع سفر، گردشگری سبز ا است که به سفر در حومه شهر و یا مناطق سرسبز طبیعی اشاره دارد. از این نام برای توصیف اشکال گردشگری که از نظر بوم گردی با محیط زیست سازگار است، استفاده می‌شود. در مناطق روستایی، گردشگری سبز شکل مهمی از گردشگری روستایی است.

امروزه این مفهوم در دنیا بسیار اهمیت دارد. به این دلیل که گردشگری انبوه به مرور باعث آسیب‌های جدی به محیط زیست شده است. از این رو بسیاری از کشور‌ها به دنبال ایجاد یک رابطه همزیستی با محیط هستند و همچنین دستیابی به روش‌های پایداری.

به همین دلیل است که مفهوم اکوتوریسم از اهمیت زیادی برخوردار است. سفر بوم گردی با هدف ارتقا حفاظت از محیط زیست و افزایش منافع جوامع و فرهنگ‌های محلی، همراه با ارائه تجربه‌ای مثبت و آموزشی برای گردشگران است. بوم گردی نوعی از گردشگری پایدار است که در محیط طبیعی رخ می‌دهد.

 

برآورد‌های گوناگون نشان می‌دهد که گردشگری در مناطق روستایی بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از کل فعالیت‌های بوم گردی را تشکیل می‌دهد. این مسئله در بین مردم اروپایی بیشتر رواج دارد.

فعالیت‌های فرهنگی و طبیعی گوناگونی در مناطق روستایی رخ می‌دهد. این نوع سفر از سابقه طولانی برای اهداف تفریحی برخوردار است و با توجه به اینکه از نظر همزیستی انسان شهرنشین تاثیر مهمی در محیط زیست داشته است، بسیاری از جوامع به دنبال گسترش آن هستند.

مجموعه‌ای از فعالیت‌های گردشگری و تفریحی که در این مناطق یافت می‌شود، شامل این موارد است:

 گشت و گذار

 فعالیت‌های فرهنگی

 فعالیت‌های مرتبط با حفظ آب

 توجه به سلامتی

 انجام فعالیت‌های ورزشی

تور‌هایی که به این منظور برگزار می‌شود، ممکن است شامل فعالیت‌های دیگر مثل پیاده روی، اسب سواری، دوچرخه سواری، گردش در روستا و ماجراجویی باشد.

در رابطه با روستا‌های فرهنگی، باستان شناسی، مطالعه میراث روستایی، بازدید از موزه‌ها و صنایع دستی و تمام فعالیت‌هایی که توسط مردم محلی انجام می‌شود، در گردشگری روستایی به آن پرداخته می‌شود.

از دیگر فعالیت‌های آن می‌توان به ماهیگیری، شنا، گردشگری در رودخانه، قایق رانی و سایر کار‌هایی که مربوط به روستا‌هایی است که در مجاورت آب قرار دارند، اشاره کرد.

 

از آنجایی که این نوع گردشگری نیز به بوم گردی مربوط می‌شود، می‌توان گفت که نه تنها برای مسافران بلکه برای جوامع روستایی مزایای قابل توجهی به همراه دارد. سفر گردشگران به این روستا‌ها به معنی حمایت از اقتصاد محلی و رونق یافتن چرخه تولید آن‌هاست.

حتی می‌تواند منبع درآمد جدیدی برای خانواده‌ها باشد و به اشتغال زایی ایشان کمک کند. با این کار مهاجرت به شهر‌ها و ازدحام در شهر‌های صنعتی و پرجمعیت، کاهش می‌یابد. علاوه بر آن، توسعه زیرساخت‌های بیشتر در این روستا‌ها به منظور جلب توجه مسافران بیشتر، باعث زنده شدن مجدد فرهنگ محلی، حس غرور، هویت محلی و عزت نفس ایشان می‌شود.

به همین دلیل است که مزایای بوم گردی محدود نیست و گسترش آن می‌تواند تاثیر قابل توجهی در فرهنگ و روابط اجتماعی انسان داشته باشد.