برای سالهای متمادی، پیش بینیهای زیادی برای به اتمام رسیدن جهان انجام شده است. از آنجایی که این تاریخها در بیشتر مواقع بدون اتفاقی رسیده و گذشته اند، دیگر این پیش بینیها رنگ خود را در میان مردم از دست دادند.
به گزارش تابناک، تقویم شمارش طولانی مایا یکی از آنها بود که میگفته در سال ۲۰۱۲ دنیا به پایان خواهد رسید. این تقویم یکی از قدیمیترین و پیچیدهترین تقویمهای دنیا شناخته میشود که در آمریکای مرکزی یافت شده است. پیش بینی میشود که تقویم شمارش طولانی مایا از تقویم نجومی کشاورزان الگو گرفته و به قوم مایا رسیده است. الی گشت در ادامه میخواهد شما را با این تقویم باستانی آشنا کند. با ما همراه باشید.
تقویم مایایی از سه تقویم مجزا تشکیل شده که همزمان با هم استفاده میشوند: شمارش طولانی (the Long Count)، چرخه مقدس یا تزولکین (Tzol’kin) و هاب یا سال عرفی (Haab). شمارش طولانی سال را مشخص میکند و دو تقویم دیگر به روزها اشاره دارند. این سه تقویم با هم به عنوان مجموعهای از چرخهای متصل به هم کار کرده و هرکدام یک فاصله زمانی متفاوت را نشان میدهند.
چرخه مقدس یا تزولکین: این تقویم دارای ۲۶۰ روز است که شمارههای ۱ تا ۱۳ در یک چرخش تکرار شونده در سال دیده میشوند که ۲۰ بار از آنها وجود دارد. این چرخه ها، دارای رویدادهای مذهبی و جشنهای مختلف است.
هاب یا سال عرفی (Haab): هاب یک تقویم ۳۶۵ روزه شمسی است که ۱۸ ماه ۲۰ روزه و یک ماه ۵ روزه دارد.
این دو با هم یک دوره تقویمی را میسازند که دورههای ۵۲ ساله را تکرار میکنند. این دورهها همچنان در بخشی از تقویم گواتمالا استفاده میشود.
شمارش طولانی: این تقویم، تاریخی را با شمارش تعداد روزهای شروع که به نظر میرسد ۱۱ آگوست ۳۱۱۴ گاهشماری دوران مشترک (August ۱۱، ۳۱۱۴ BCE) باشد، شناسایی میکند.
تقویم شمارش طولانی مایا در آمریکای مرکزی
۵ بخش مجزای تقویم مایا
به نظر میرسید که تقویم مایاها برای حدودا ۵۱۲۵ ٫ ۳۶ سال به طول میانجامد، زمانی که به اصلاح به آن چرخه بزرگ یا Great Cycle میگویند. تقویم شمارش طولانی مایا به طول کلی به ۵ بخش مجزا تقسیم میشود:
۱ روز – kin
۲۰ روز – uinal
۳۶۰ روز – tun
۷۲۰۰ روز – katun
۱۴۴۰۰۰ روز – baktun
برای آنکه تاریخ این تقویم را با تقویم میلادی جدید تطبیق دهید، نیاز است که روزها را از آخرین روز چرخه بزرگ شمارش کنید. اما در حقیقت اینکه بدانیم آخرین چرخه کی شروع شده و آن را با روزهای میلادی تطبیق دهیم، کمی دشوار و پیچیده است. باستان شناس انگلیسی سر اریک تامپسون (Sir Eric Thompson) سری به دادگاه پُست مقدس تفتیش عقاید در اسپانیا انداخت تا بتواند تبدیل تاریخ را از تقویم شمارش طولانی مایا به تقویم میلادی انجام دهد که به آن همبستگی تامپسون (Thompson Correlation) میگویند.
اتفاقاتی که در طول این دادگاه رخ داده بود و اطلاعات تقویم میلادی و مایا جمع آوری شد. دانشمندان سپس تاریخهای جمع آوری شده را با هر دو تقویمها هماهنگ کردند و آنها را با کتاب درسدن کودکس (Dresden Codex)، یکی از چهار سند مایایی که از تفتیش عقاید در اسپانیا جان سالم به در بردند، مقایسه کردند. در نهایت تامپسون و دیگر دانشمندان به نتیجه رسیدند که اولین دوره چرخش بزرگ را میتوان به ۱۳ آگوست سال ۳۱۱۴ قبل از میلاد مسیح نسبت داد.
حالا کمی کارمان راحتتر میشود. ما اولین روز چرخه بزرگ را داریم و میتوانیم تقویم شمارش طولانی را به دست آوریم. ما یک روزی را انتخاب میکنیم که برای بسیاری از مردم جهان شاید آشنا باشد، ۲۰ جولای ۱۹۶۹، روزی که آپولو ۱۱ در ماه فرود آمد. در تقویم شمارش طولانی مایا این تاریخ به این شکل نوشته میشود: ۱۲ ٫ ۱۷ ٫ ۱۵ ٫ ۱۷ ٫ ۰ ٫
با دقت به این شماره متوجه خواهید شد که ۵ شماره در این تاریخ قرار داده شده است. برای خواندن این تاریخ باید از چپ به راست شروع کنیم، اولین جایگاه شماره باکتونز (baktuns) را یعنی ۱۴۴۰۰۰ روز بعد از اولین روز چرخش بزرگ نشان میدهد. در این صورت، ۱۲ باکتونز داریم که اگر محاسبات را (۱۴۴،۰۰۰ x. ۱۲) انجام دهیم به ۱،۷۲۸،۰۰۰ روز از تاریخ ۱۳ آگوست سال ۳۱۱۴ میرسیم. جایگاه دوم به شماره کاتونز تعلق دارد که ۷۲۰۰ روز است. سپس به همین ترتیب بخشهای تونز، ییونال و کینز را داریم.
آخرین روز جهان
همانطور که در تیتر هم اشاره شد، بر اساس این تقویم میتوانستند آخرین روز جهان را مشاهده کنند. اگر یادتان باشد قبل از سال ۲۰۱۲ زمزمههایی مبنی بر تمام شدن جهان بود. در این تقویم روز ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲، آخرین روزی بود که میتوانستند شمارش کنند و بدین ترتیب این روزی بود که بدترینها باید اتفاق میافتاد.
با این حال، محققان و بومیان مایا نظریههای آخرالزمان را رد میکنند و اشاره میکنند که انتهای تقویم یک جشن خواهد بود که بسیار شبیه به جشنهای سال نو است. همچنین در کتیبههای مایا یا نوشتههایی وجود دارد که پایان جهان را آنطور پیش بینی میکند که از چرخه بزرگ نتیجه گرفته شده است.
تقویم باستانی مایا
شمارهها در قوم مایا
مایاها شمارهها را به صورت عمودی مینوشتند، در حالیکه برای ما به صورت افقی است. برای مثال عدد ۲۷ هفت را که ما به این صورت مینویسیم مایاها به شکل دیگری استفاده میکردند. مایاها به صورت عمودی عدد ۲۷ را مینوشتند – نماد آنها برای عدد هفت (یک خط پنج واحدی با دو نقطه بالای آن) در پایین قرار دارد و نماد ۲۰ (یک نقطه و خطی بالای آن) مستقیما روی آن قرار میگرفت.
شمارهها ارزش زیادی در فرهنگ قوم مایا داشته اند. برای مثال شماره ۲۰ شمارههایی بود که به انسان نسبت داده میشد (۲۰ انگشت پا و دست). شماره ۱۳ به مفصلهای اصلی بدن اشاره داشته که آنها معتقد بودند بیماریها از آنجا وارد و حمله میکنند (گردن، دو شانه، دو آرنج، دو مچ و …).
با همه این اوصاف هنوز هم تقویم شمارش طولانی مایا یکی از عجیبترین تقویمهایی است که در طول زندگی انسان به روی زمین دیده میشود و میتوان گفت که با اینکه زمین در سال ۲۰۱۲ از بین رفت، اما تأثیری که مدتها این تقویم روی انسانها داشت هنوز هم دیده میشود!
منبع :مجله الی گشت