خبرگزاری قطری الجزیره در مطلبی تحت عنوان «برای مقابله با سوء تغذیه باید به غذا‌های آبی روی آوریم» به لزوم یک «انقلاب غذایی» در عادات تغذیه‌ای جمعیت حال حاضر دنیا تاکید کرده است. این خبرگزاری در این زمینه «رژیم غذایی آبی- یا دریایی» را پیشنهاد داده که هم در مسیر مقابله و مبارزه با تغییرات اقلیمی و تبعات این تغییرات و هم در زمینه مقابله با سوء تغذیه می‌تواند دنیای امروز را کمک کند.
به گزارش تابناک همدان، به نقل از سرویس ترجمه شفقنا، در این مطلب که به قلم جیم لیپه، استاد ارشد محیط زیست در دانشگاه استانفورد و یکی از مدیران موسسه نجات اقیانوس در مرکز دانشگاهی- محیط زیستی استانفورد نوشته شده؛ ضمن اشاره به این که «سیستم غذایی دنیا که در حال حاضر سه میلیارد نفر را دچار سوء تغذیه کرده؛ تا سال ۲۰۵۰ به دلیل تاثیرات تغییرات شدید و غیر قابل پیش‌بینی آب و هوا و البته اقلیم باید بار تغذیه حدود ۱۰ میلیارد نفر را بر دوش داشته باشد- که در این میان انتظار می‌رود بیش از ۶ میلیارد نفر از این افراد درگیر سوء تغذیه باشند»؛ راه‌های برون‌رفت از این بحران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. این نویسنده در این زمینه عقیده دارد که «غذا‌های آبی شامل شماری از غذا‌های دریایی از جمله ماهی، صدف و جلبک‌های آب‌های شیرین یا شور- که شکار یا پرورش داده می‌شوند- می‌توانند نقش مهمی در رفع این شکاف و ایجاد یک سیستم غذایی بهتر در آینده ایفا کنند».
نویسنده در ادامه با اشاره به این که «یک مطالعه ویژه جدید که توسط موسسه ارزیابی غذای آبی یا BFA به انجام رسیده، نشان می‌دهد که چگونه می‌توانیم از فرصت‌های پرشماری که در آب‌های جهان وجود دارد، بهره‌مند شویم»؛ بخش‌هایی از داده‌های این مطالعه را با مخاطبین به اشتراک گذاشته است.
طبق این گزارش؛ در شرایطی که پیش‌بینی می‌شود تقاضا برای غذا‌های آبی و دریایی تا سال ۲۰۵۰ تقریباً دو برابر خواهد شد، محققان دریافته‌اند که افزایش حتی جزئی تولید غذای آبی علاوه بر تامین غذای جمعیت فزاینده دنیا، حتی می‌تواند تغییرات بزرگی در سلامت عمومی مردم نیز ایجاد کند. طبق برخی از مدل‌های تخمینی این گزارش، افزایش تنها ۸ درصدی تولید مواد غذایی آبی به سهولت باعث کاهش قیمت و راحت‌تر شدن خرید و تهیه غذا برای خانوار‌های فقیرتر خواهد شد- که خود این امر (یعنی افزایش تنها ۸ درصدی تولید) می‌تواند از حدود ۱۶۶ میلیون مورد سوء تغذیه در سراسر جهان جلوگیری کند. نکته مهم‌تر این که در سه چهارم از کشور‌های مورد مطالعه این نتیجه به دست آمده که بیشتر مزایای این تغییرات به زنان تعلق خواهد گرفت.
با این حال برای استفاده حداکثری از این تقاضای فزاینده نیاز به یک سری پیشرفت‌های فوری با هدف سوق دادن هر چه بیشتر این بخش به سمت کارآیی، پایداری و برابری بیشتر احساس می‌شود. اقداماتی که باید انجام شوند تا از حداکثر پتانسیل مساله استفاده شده- و گام‌های واقعی برای مقابله با چالش‌های جهانی تغییرات اقلیمی و سوء تغذیه برداشته شود.
اول این که باید تشخیص دهیم- و دیگران را آگاه کنیم- که غذا‌های آبی و دریایی غذا‌های مهمی هستند. سیاست‌ها و برنامه‌هایی که سیستم‌های غذایی ما را شکل می‌دهند، مدت‌هاست بر کشاورزی متمرکز شده‌اند و غذا‌های آبی از این نظر در حاشیه قرار گرفته است. آن‌هم در شرایطی که غذا‌های آبی حتی همین امروز هم نقش حیاتی در تغذیه بیش از سه میلیارد نفر دارند- و البته می‌توانند نقش اساسی‌تری نیز در مواجهه با چالش‌های پیش‌رو داشته باشند.
دوم این که باید از تنوع باورنکردنی غذا‌های آبی استفاده کنیم. انسان‌ها در کل بیش از ۲۵۰۰ گونه مختلف آبزیان را می‌خورند. غذا‌هایی بسیار بسیار متفاوت از نظر مواد مغذی- که از میان‌شان می‌توان به ماهیان کوچکی مانند گیلکا و ساردین اشاره کرد. ماهی‌هایی که در قیاس با ماهی‌های خوراکی معمولی مانند تیلاپیا تقریباً دارای هشت برابر آهن، پنج برابر اسید‌های چرب امگا ۳ و چهار برابر ویتامین B-۱۲ هستند.
سیستم‌های تولید غذای دریایی از نظر ردپای محیطی نیز بسیار متفاوت هستند- که از این بین می‌توان به فاکتوری مانند انتشار گاز‌های گلخانه‌ای اشاره کرد؛ و البته تولید کربن منفی، که این نیز در کشت صدف و جلبک دریایی در حجم بسیار بالایی تولید می‌شود.
تحقیقات متعددی که در عرصه صنایع غذایی انجام گرفته، نشان از این دارد که پذیرش تنوع غنی غذا‌های آبی فرصت‌های بی‌شماری برای برآوردن نیاز‌ها و سلیقه‌های مختلف و متعددی فراهم آورده و در عین حال اجازه می‌دهد که چندین و چند هدف را هم‌زمان برآورده کنیم: تهیه و تولید غذا‌هایی که با وجود قیمت مناسب‌تر و ردپای محیط زیستی کمتر از ارزش تغذیه‌ای بالاتری برخوردارند.
این یعنی در بسیاری از بخش‌ها شیوه‌های بهتری در حال اعمال شدن است و این هم خود به این معناست که افق یا چشم‌انداز غذایی آبی- دریایی انسان در حال گسترش است که به معنای خوردن گونه‌های متنوع و متفاوت صدف‌ها و جلبک‌های دریایی و البته ماهی‌هایی مانند ساردین و گیلکا و آنچوی به جای ماهی آزاد می‌تواند باشد.
سومین گامی هم که در این عرصه باید برداشته شود این است که ما به عنوان جوامع بشری باید نقش حیاتی تولیدکنندگان کوچک را در بخش غذای آبی و دریایی به رسمیت شناخته و از آن حمایت کنیم. بازیگران کوچک این عرصه- که اکثر غذا‌های آبی را که برای مصرف انسان در نظر گرفته شده، تولید و پردازش کرده و به فروش می‌رسانند- که به معنای فراهم آوردن معیشت و امنیت برای صد‌ها میلیون نفر در سراسر جهان نیز می‌تواند باشد.
با این حال این بازیگران کوچک اغلب از سوی سیاست‌گذاران و بازار‌هایی که بیشتر بر تولیدکنندگان بزرگ و صنعتی تمرکز می‌کنند، مورد غفلت قرار می‌گیرند. این در حالی است که این بازیگران کوچک باید پشت میز مدیریت و تصمیم‌گیری برای منابع غذایی آبی- دریایی حضور ثابت و موثری داشته باشند؛ و البته این تولیدکنندگان نیاز به حمایت نیز دارند که به خصوص در این زمینه می‌توان به حمایت‌های زیرساختی از جمله ایجاد زنجیره‌های سرد- که امکان دسترسی به بازار‌ها را فراهم می‌آورد، اشاره کرد؛ و نیز باید به تأمین مالی و به عبارت بهتر سرمایه‌گذاری در زمینه نوآوری و البته افزایش پایدار تولید اشاره کرد؛ و البته لزوم ایجاد تعاونی‌های مختلفی که به تولیدکنندگان کوچک اجازه دسترسی به بازار‌های ملی و بین‌المللی را بدهند.
در نهایت، مثل دیگر سیستم‌های غذایی، سیستم‌های غذایی آبی و دریایی نیز بی‌تردید تحت تاثیر تغییرات اقلیمی با اختلال مواجه می‌شوند. بخش غذای آبی باید سهم خود را در کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای ادا کند. مثلا مدیریت شیلات می‌تواند در کاهش میزان انتشار گاز‌های گلخانه‌ای موثر باشد، چرا که به ماهیگیران امکان می‌دهد سهمیه صید خود را در زمان کمتری از آب بگیرند. ما هم‌چنین باید در زمینه مقاومت در برابر تغییرات اقلیم سرمایه‌گذاری کنیم. تحقیقات موجود در این مورد نشان می‌دهد که کشور‌ها و جوامعی که بیشترین وابستگی را به مصرف غذای آبی دارند، بیشتر در معرض خطرات آب و هوایی قرار دارند و البته به نحو طعنه‌آمیزی برای مقابله با این خطرات از حداقل آمادگی لازم نیز برخوردار نیستند. در این زمینه باید به این واقعیت آماری اشاره کرد که حتی در صورت دستیابی جهان به اهداف توافق اقلیمی پاریس در خصوص کنترل انتشار گاز‌های گلخانه‌ای نیز حداقل ۵۰ کشور جهان به دلیل وابستگی زیاد به مزایای غذای آبی و آسیب‌پذیری بیش از حد در برابر از دست دادن این مزایا، در معرض خطرات اقلیمی زیادی قرار دارند.
در حالی که ۹ فصل ماهیگیری برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار اقلیمی ۲۰۳۰ باقی مانده است، تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که غذا‌های دریایی یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای چالش‌های دوگانه تغییرات اقلیمی و سوءتغذیه می‌تواند باشد.
به گزارش تابناک همدان، به نقل از سرویس ترجمه شفقنا، در این مطلب که به قلم جیم لیپه، استاد ارشد محیط زیست در دانشگاه استانفورد و یکی از مدیران موسسه نجات اقیانوس در مرکز دانشگاهی- محیط زیستی استانفورد نوشته شده؛ ضمن اشاره به این که «سیستم غذایی دنیا که در حال حاضر سه میلیارد نفر را دچار سوء تغذیه کرده؛ تا سال ۲۰۵۰ به دلیل تاثیرات تغییرات شدید و غیر قابل پیش‌بینی آب و هوا و البته اقلیم باید بار تغذیه حدود ۱۰ میلیارد نفر را بر دوش داشته باشد- که در این میان انتظار می‌رود بیش از ۶ میلیارد نفر از این افراد درگیر سوء تغذیه باشند»؛ راه‌های برون‌رفت از این بحران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. این نویسنده در این زمینه عقیده دارد که «غذا‌های آبی شامل شماری از غذا‌های دریایی از جمله ماهی، صدف و جلبک‌های آب‌های شیرین یا شور- که شکار یا پرورش داده می‌شوند- می‌توانند نقش مهمی در رفع این شکاف و ایجاد یک سیستم غذایی بهتر در آینده ایفا کنند».
نویسنده در ادامه با اشاره به این که «یک مطالعه ویژه جدید که توسط موسسه ارزیابی غذای آبی یا BFA به انجام رسیده، نشان می‌دهد که چگونه می‌توانیم از فرصت‌های پرشماری که در آب‌های جهان وجود دارد، بهره‌مند شویم»؛ بخش‌هایی از داده‌های این مطالعه را با مخاطبین به اشتراک گذاشته است.
طبق این گزارش؛ در شرایطی که پیش‌بینی می‌شود تقاضا برای غذا‌های آبی و دریایی تا سال ۲۰۵۰ تقریباً دو برابر خواهد شد، محققان دریافته‌اند که افزایش حتی جزئی تولید غذای آبی علاوه بر تامین غذای جمعیت فزاینده دنیا، حتی می‌تواند تغییرات بزرگی در سلامت عمومی مردم نیز ایجاد کند. طبق برخی از مدل‌های تخمینی این گزارش، افزایش تنها ۸ درصدی تولید مواد غذایی آبی به سهولت باعث کاهش قیمت و راحت‌تر شدن خرید و تهیه غذا برای خانوار‌های فقیرتر خواهد شد- که خود این امر (یعنی افزایش تنها ۸ درصدی تولید) می‌تواند از حدود ۱۶۶ میلیون مورد سوء تغذیه در سراسر جهان جلوگیری کند. نکته مهم‌تر این که در سه چهارم از کشور‌های مورد مطالعه این نتیجه به دست آمده که بیشتر مزایای این تغییرات به زنان تعلق خواهد گرفت.
با این حال برای استفاده حداکثری از این تقاضای فزاینده نیاز به یک سری پیشرفت‌های فوری با هدف سوق دادن هر چه بیشتر این بخش به سمت کارآیی، پایداری و برابری بیشتر احساس می‌شود. اقداماتی که باید انجام شوند تا از حداکثر پتانسیل مساله استفاده شده- و گام‌های واقعی برای مقابله با چالش‌های جهانی تغییرات اقلیمی و سوء تغذیه برداشته شود.
اول این که باید تشخیص دهیم- و دیگران را آگاه کنیم- که غذا‌های آبی و دریایی غذا‌های مهمی هستند. سیاست‌ها و برنامه‌هایی که سیستم‌های غذایی ما را شکل می‌دهند، مدت‌هاست بر کشاورزی متمرکز شده‌اند و غذا‌های آبی از این نظر در حاشیه قرار گرفته است. آن‌هم در شرایطی که غذا‌های آبی حتی همین امروز هم نقش حیاتی در تغذیه بیش از سه میلیارد نفر دارند- و البته می‌توانند نقش اساسی‌تری نیز در مواجهه با چالش‌های پیش‌رو داشته باشند.
دوم این که باید از تنوع باورنکردنی غذا‌های آبی استفاده کنیم. انسان‌ها در کل بیش از ۲۵۰۰ گونه مختلف آبزیان را می‌خورند. غذا‌هایی بسیار بسیار متفاوت از نظر مواد مغذی- که از میان‌شان می‌توان به ماهیان کوچکی مانند گیلکا و ساردین اشاره کرد. ماهی‌هایی که در قیاس با ماهی‌های خوراکی معمولی مانند تیلاپیا تقریباً دارای هشت برابر آهن، پنج برابر اسید‌های چرب امگا ۳ و چهار برابر ویتامین B-۱۲ هستند.
سیستم‌های تولید غذای دریایی از نظر ردپای محیطی نیز بسیار متفاوت هستند- که از این بین می‌توان به فاکتوری مانند انتشار گاز‌های گلخانه‌ای اشاره کرد؛ و البته تولید کربن منفی، که این نیز در کشت صدف و جلبک دریایی در حجم بسیار بالایی تولید می‌شود.
تحقیقات متعددی که در عرصه صنایع غذایی انجام گرفته، نشان از این دارد که پذیرش تنوع غنی غذا‌های آبی فرصت‌های بی‌شماری برای برآوردن نیاز‌ها و سلیقه‌های مختلف و متعددی فراهم آورده و در عین حال اجازه می‌دهد که چندین و چند هدف را هم‌زمان برآورده کنیم: تهیه و تولید غذا‌هایی که با وجود قیمت مناسب‌تر و ردپای محیط زیستی کمتر از ارزش تغذیه‌ای بالاتری برخوردارند.
این یعنی در بسیاری از بخش‌ها شیوه‌های بهتری در حال اعمال شدن است و این هم خود به این معناست که افق یا چشم‌انداز غذایی آبی- دریایی انسان در حال گسترش است که به معنای خوردن گونه‌های متنوع و متفاوت صدف‌ها و جلبک‌های دریایی و البته ماهی‌هایی مانند ساردین و گیلکا و آنچوی به جای ماهی آزاد می‌تواند باشد.
سومین گامی هم که در این عرصه باید برداشته شود این است که ما به عنوان جوامع بشری باید نقش حیاتی تولیدکنندگان کوچک را در بخش غذای آبی و دریایی به رسمیت شناخته و از آن حمایت کنیم. بازیگران کوچک این عرصه- که اکثر غذا‌های آبی را که برای مصرف انسان در نظر گرفته شده، تولید و پردازش کرده و به فروش می‌رسانند- که به معنای فراهم آوردن معیشت و امنیت برای صد‌ها میلیون نفر در سراسر جهان نیز می‌تواند باشد.
با این حال این بازیگران کوچک اغلب از سوی سیاست‌گذاران و بازار‌هایی که بیشتر بر تولیدکنندگان بزرگ و صنعتی تمرکز می‌کنند، مورد غفلت قرار می‌گیرند. این در حالی است که این بازیگران کوچک باید پشت میز مدیریت و تصمیم‌گیری برای منابع غذایی آبی- دریایی حضور ثابت و موثری داشته باشند؛ و البته این تولیدکنندگان نیاز به حمایت نیز دارند که به خصوص در این زمینه می‌توان به حمایت‌های زیرساختی از جمله ایجاد زنجیره‌های سرد- که امکان دسترسی به بازار‌ها را فراهم می‌آورد، اشاره کرد؛ و نیز باید به تأمین مالی و به عبارت بهتر سرمایه‌گذاری در زمینه نوآوری و البته افزایش پایدار تولید اشاره کرد؛ و البته لزوم ایجاد تعاونی‌های مختلفی که به تولیدکنندگان کوچک اجازه دسترسی به بازار‌های ملی و بین‌المللی را بدهند.
در نهایت، مثل دیگر سیستم‌های غذایی، سیستم‌های غذایی آبی و دریایی نیز بی‌تردید تحت تاثیر تغییرات اقلیمی با اختلال مواجه می‌شوند. بخش غذای آبی باید سهم خود را در کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای ادا کند. مثلا مدیریت شیلات می‌تواند در کاهش میزان انتشار گاز‌های گلخانه‌ای موثر باشد، چرا که به ماهیگیران امکان می‌دهد سهمیه صید خود را در زمان کمتری از آب بگیرند. ما هم‌چنین باید در زمینه مقاومت در برابر تغییرات اقلیم سرمایه‌گذاری کنیم. تحقیقات موجود در این مورد نشان می‌دهد که کشور‌ها و جوامعی که بیشترین وابستگی را به مصرف غذای آبی دارند، بیشتر در معرض خطرات آب و هوایی قرار دارند و البته به نحو طعنه‌آمیزی برای مقابله با این خطرات از حداقل آمادگی لازم نیز برخوردار نیستند. در این زمینه باید به این واقعیت آماری اشاره کرد که حتی در صورت دستیابی جهان به اهداف توافق اقلیمی پاریس در خصوص کنترل انتشار گاز‌های گلخانه‌ای نیز حداقل ۵۰ کشور جهان به دلیل وابستگی زیاد به مزایای غذای آبی و آسیب‌پذیری بیش از حد در برابر از دست دادن این مزایا، در معرض خطرات اقلیمی زیادی قرار دارند.
در حالی که ۹ فصل ماهیگیری برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار اقلیمی ۲۰۳۰ باقی مانده است، تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که غذا‌های دریایی یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای چالش‌های دوگانه تغییرات اقلیمی و سوءتغذیه می‌تواند باشد.
